Latest articles

Cải cách quản lý trị giá hải quan tạo điều kiện cho DN tuân thủ pháp luật

Quản lý trị giá hải quan là một lĩnh vực kỹ thuật nghiệp vụ đặc thù, giữ vai trò quan trọng trong hoạt động quản lý hải quan nói chung và quản lý thuế đối với hàng hóa XNK nói riêng. Quản lý trị giá hải quan rất phức tạp do tính chất biến động của giá cả thị trường, do sự dàn trải, phân tán của các hoạt động kinh tế làm phát sinh chi phí ảnh hưởng đến giá cả và đặc biệt là phụ thuộc vào ý thức tuân thủ pháp luật của DN, cũng như năng lực quản lý của cơ quan Hải quan.

Với tư cách là thành viên của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO) và Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), Hải quan Việt Nam đã triển khai thực hiện đầy đủ Hiệp định thực thi Điều VII của Hiệp định chung về thuế quan và thương mại GATT/WTO (gọi tắt là Hiệp định Xác định trị giá GATT) từ năm 2007 đến nay. Qua các thời kỳ, Tổng cục Hải quan đã có những Đề án cải cách công tác quản lý trị giá để dần dần hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật, hệ thống thực thi quản lý trị giá và nâng cao năng lực cho CBCC chuyên sâu lĩnh vực trị giá hải quan.

Theo bà Lê Như Quỳnh, Cục trưởng Cục Thuế XNK, Tổng cục Hải quan, năm 2015, Bộ Tài chính đã phê duyệt, cho phép Tổng cục Hải quan triển khai Đề án Nâng cao năng lực của hải quan trong lĩnh vực phân loại hàng hóa và trị giá hải quan (gọi tắt là Đề án 2015), qua đó đã có hàng loạt hoạt động cải cách như: sửa đổi văn bản pháp luật về kiểm tra trị giá hải quan trong thông quan, ban hành các quy trình nghiệp vụ kiểm tra trị giá hải quan trong thông quan, quy chế xây dựng và quản lý cơ sở dữ liệu trị giá hải quan, thành lập và đào tạo nhóm chuyên gia về trị giá hải quan tại các cục hải quan tỉnh, thành phố…

Sau hơn 7 năm triển khai Đề án 2015, bên cạnh những thành tựu đạt được thì hệ thống quản lý trị giá hải quan đã bộc lộ những tồn tại cần được nghiên cứu, có giải pháp xử lý để bảo đảm tính hiệu quả của quản lý trị giá hải quan mà vẫn theo kịp tiến trình cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại quốc tế, bảo vệ lợi ích của quốc gia.

Trong đó, hạn chế đáng chú ý là chưa có quy định rõ ràng và thống nhất hướng dẫn, xác định những tài liệu, chứng từ liên quan đến công tác xác định trị giá trong hồ sơ hải quan; chưa có quy định chi tiết về kiểm tra mức giá kê khai trong khi tham vấn giá; chưa có quy định chi tiết về kiểm tra và xác định trị giá hải quan trong kiểm tra sau thông quan; thông tin phục vụ công tác kiểm tra, xác định trị giá hải quan còn thiếu; công tác tổ chức thu thập thông tin, trao đổi thông tin trong ngành và ngoài ngành Hải quan còn hạn chế.

Bà Lê Như Quỳnh nhấn mạnh, để cải cách thêm một bước đối với công tác quản lý trị giá hải quan nhằm đạt đến các chuẩn mực của thế giới và phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam, theo chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan tổ chức nghiên cứu triển khai Đề án cải cách công tác quản lý trị giá hải quan trong khuôn khổ Chiến lược cải cách ngành Hải quan đến năm 2030.

Mục tiêu của Đề án là cải tiến và nâng cao chất lượng quản lý trị giá hải quan để đáp ứng những yêu cầu hội nhập quốc tế, trong bối cảnh ứng dụng công nghệ hiện đại, phù hợp với định hướng Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030 và kế hoạch thuê dịch vụ công nghệ thông tin thực hiện hải quan số, từ đó đảm bảo hoạt động quản lý trị giá hải quan có hiệu lực, hiệu quả xuyên suốt qua các cấp quản lý và trong sự phối hợp giữa các khâu quản lý hải quan.

Đề án sẽ gồm 4 phần đi sâu vào đánh giá thực trạng về công tác quản lý trị giá hải quan hiện nay; nêu các chuẩn mực quốc tế về quản lý trị giá hải quan và mô hình cải cách công tác quản lý trị giá hải quan phù hợp với đinh hướng của Ngành. Đề án sẽ đi sâu phân tích những vấn đề cần được cải cách và lộ trình thực hiện, cũng như các giải pháp để cải cách công tác quản lý trị giá hải quan. 

Ông Vũ Ngọc Anh, Chuyên gia Dự án Tạo thuận lợi thương mại do USAID tài trợ cho rằng, là thành viên tích cực của WCO, cũng như WTO, thời gian qua, Hải quan Việt Nam đã có nhiều nỗ lực trong việc cải cách quản lý trị giá hải quan theo chuẩn mực quốc tế. Với việc tích cực triển khai xây dựng Đề án cải cách quản lý trị giá hải quan sẽ đảm bảo việc quản lý trị giá hải quan hiệu quả cũng như cân bằng lợi ích giữa doanh nghiệp và nhà nước. Đặc biệt, Đề án Cải cách quản lý trị giá hải quan là một dấu mốc quan trọng trong quá trình tạo thuận lợi thương mại của Việt Nam, giúp ngăn chặn gian lận thương mại, hợp lý hóa thủ tục hải quan và quan trọng nhất là bảo vệ lợi ích quốc gia của Việt Nam.

H.Nụ