Latest articles

Hệ thống một cửa quốc gia và Hệ thống quản lý giám sát hải quan tự động thay đổi diện mạo hoạt động xuất nhập khẩu đường hàng không

Chính thức triển khai cách đây hơn hai năm, Hệ thống một cửa đường hàng không và Hệ thống quản lý giám sát hải quan tự động là bước tiến cải cách hiện đại hóa, ứng dụng công nghệ thông tin trong thủ tục hải quan; nâng cao hiệu lực, hiệu quả cho hoạt động kiểm tra, quản lý giám sát của cơ quan Hải quan, qua đó tạo thuận lợi rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu đường hàng không.

Thay đổi toàn diện từ thủ công sang điện tử

Ngày 28/9/2020, Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành Quyết định số 1475/QĐ-BTC về việc triển khai chính thức Hệ thống một cửa quốc gia và hệ thống quản lý, giảm sát tự động hàng hóa nhập khẩu tại Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài. Sau hơn 2 năm triển khai chính thức hệ thống đã đáp ứng được các mục tiêu và yêu cầu nghiệp vụ đặt ra.

Chẳng hạn, đối với nghiệp vụ giám sát hàng hóa từ khi tàu bay hạ cánh đến khi đưa hàng hóa vào kho hàng không, trước khi triển khai hệ thống, công chức giám sát phải tiếp nhận hồ sơ hải quan bản giấy từ đơn vị dịch vụ mặt đất (do Hãng hàng không ủy quyền) sau khi tàu bay hạ cánh; kiểm tra sơ bộ hồ sơ, phân loại, sao chép và chuyển hồ sơ đến văn phòng giám sát tại kho hàng không; tiếp nhận thông tin khai sửa đổi, bổ sung thông tin về vận đơn (thủ công) và thực hiện phân loại, ghi chép, chuyển hồ sơ giấy khai bổ sung (nếu có) đến văn phòng giám sát tại kho hàng.

Tuy nhiên điều nay đã thay đổi hoàn toàn sau khi triển khai Hệ thống một cửa quốc gia đường hàng không và Hệ thống quản lý giám sát hải quan tự động. T

Sau hơn 2 năm triển khai, 100% các hãng hàng không đã gửi thông tin tới Cổng một cửa quốc gia, thực hiện thủ tục thông quan hơn 54.000 chuyến bay quốc tế trên hệ thống. Hệ thống quản lý giám sát tự động đã kết nối toàn bộ các kho hàng không tại Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, giám sát trên 2,5 triệu lô hàng (bình quân mỗi ngày có trên 5.300 lô hàng được quản lý, giám sát thông qua hệ thống). Tỷ lệ xử lý của hệ thống đạt ổn định trên 99,5%. Từ việc triển khai hệ thống giúp thời gian thông quan mỗi lô hàng được giảm từ 3-6 giờ xuống trung bình dưới 10 phút.

Bên cạnh đó, trên cơ sở thông tin khai báo trước chuyến bay, công chức quản lý rủi ro có thể thực hiện phân tích thông tin trước thời điểm tàu bay cất cánh, hạ cánh. Hệ thống hỗ trợ xác định đối tượng trọng điểm và cung cấp thông tin cảnh báo cho công chức hải quan lập danh sách hàng hóa cần soi chiếu trước, tờ khai hải quan cần dừng thông quan đột xuất để kiểm tra thực tế hàng hóa trước khi thông quan.

Đáng chú ý, thời gian cần thiết để giám sát đối với mỗi lô hàng nhập khẩu từ khi vào khu vực giám sát hải quan đến khi ra khỏi khu vực giám sát hải quan chỉ cần từ 5 đến 10 phút, không phụ thuộc vào lưu lượng phương tiện, hàng hóa nhập kho, xuất kho, tờ khai hải quan. Như vậy, hàng hóa đưa vào, đưa ra, lưu giữ tại 3 kho hàng không tại Cảng hàng không quốc tế Nội Bài đều được kiểm soát chặt chẽ đảm bảo tất cả các lô hàng được theo dõi và quản lý tự động trên hệ thống giám sát tự động; thời gian thông quan hàng hóa, giải phóng hàng được rút ngắn nhiều so với trước đây.

Lợi ích 3 bên

Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hà Nội Hoàng Quốc Quang cho biết, việc triển khai hệ thống mang lại hiệu quả và lợi ích to lớn cho cơ quan Hải quan và các hãng hàng không, doanh nghiệp và người dân.

Đối với cơ quan Hải quan, giúp thay đổi phương thức quản lý của cơ quan Hải quan từ kiểm tra hồ sơ giấy, giám sát thủ công sang quản lý, kiểm tra hiện đại dựa trên hệ thống công nghệ thông tin, kết nối thông tin giữa ba 3 khâu trước, trong thông quan và kiểm soát hàng hoá qua khu vực giám sát, đảm bảo quản lý, giám sát hàng hóa tự động từ khi đưa vào đến khi đưa ra khỏi kho hàng không nhanh chóng;

“Thông qua việc tiếp nhận, xử lý thông tin điện tử trước chuyến bay, hệ thống cho phép xác định sớm đối tượng trọng điểm để thực hiện áp dụng quản lý rủi ro, giám sát, soi chiếu hàng hoá, từ đó ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia”, lãnh đạo Cục Hải quan Hà Nội nói.

Đối với các hãng hàng không, doanh nghiệp kinh doanh kho bãi và các doanh nghiệp, người dân có hoạt động xuất nhập khẩu, việc triển khai hai hệ thống đảm bảo tiếp cận chuẩn mực theo thông lệ quốc tế về kết nối thông tin trong lĩnh vực hàng không, tiết kiệm được thời gian, chi phí, nhân lực, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Theo Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Dịch vụ hàng hóa hàng không Việt Nam (ACSV) Hoàng Mạnh Hà, triển khai áp dụng Hệ thống một cửa quốc gia đường hàng không là công cụ để các doanh nghiệp xuất nhập khẩu, kinh doanh kho bãi chuyển đổi phương thức giao dịch từ giấy tờ trực tiếp sang giao dịch điện tử. Đem lại lợi ích cho các bên liên quan tiết kiệm được chi phí, sử dụng nguồn lực một cách hiệu quả. Doanh nghiệp chỉ cần gửi thông tin khai báo trên Hệ thống một cửa quốc gia, hệ thống sẽ tự động xử lý và trả kết quả về cho doanh nghiệp, đồng thời gửi thông báo cho cơ quan Hải quan.

Đối với Hệ thống quản lý, giám sát hải quan tự động, ông Hoàng Mạnh Hà chia sẻ, hệ thống giúp doanh nghiệp kinh doanh kho bãi có thể chủ động kiểm tra được tờ khai thông quan của doanh nghiệp xuất nhập khẩu, nắm bắt được trạng thái thông tin chi tiết của tờ khai. Doanh nghiệp, khách hàng không cần phải xuất trình tờ khai đủ điều kiện tại cơ quan hải quan khi tiến hành làm thủ tục lấy hàng...

Bên cạnh những ưu điểm, kết quả tích cực, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu, thì trong quá trình triển khai thực hiện vẫn còn một số điểm tồn tại phát sinh về kỹ thuật và quy trình nghiệp vụ, lãnh đạo Cục Hải quan Hà Nội cho biết sẽ tiếp tục đề xuất phương án xử lý những tồn tại của hệ thống nhằm tạo thuận lợi hơn nữa cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa và bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước về hải quan.

Ngọc Linh